De ontsluiting van Westerwatering met als subtitel de alsmaar durende klucht “ de Busbrug”.

Aangevuld februari 2008

Anno 2006 is de wijk Westerwatering voor gemotoriseerd verkeer alleen via de Houtveldweg ontsloten. Ondanks allerlei plannen is een verbetering van de ontsluiting nog niet gerealiseerd. Menig voorstel dat kansrijk leek werd toch niet uitgevoerd. Over de echte oorzaken van het falen om een 2e ontsluiting te realiseren is waarschijnlijk een nog langere opsomming te maken. Een opstapeling van planologische fouten (blunders?), onwil bij de gemeente, protesterende bewoners, incapabele ambtenaren, een botsende automobilist en als laatste geldgebrek hebben gezorgd dat ruim 10.000 bewoners met z’n allen maar één route kennen om de wijk in of uit te gaan als ze met de auto gaan.

De belangenvereniging en haar voorgangers hebben altijd verkondigd dat we richting het centrum van Zaandam een 2e ontsluiting willen hebben. Door veel van onze leden worden regelmatig vragen gesteld hoe het nu met de 2e ontsluiting staat. Als bijdrage in de beeldvorming heb ik onderstaand overzicht gemaakt. Enerzijds om te laten zien wat we allemaal gedaan hebben om een 2e ontsluiting te realiseren. Anderzijds om te laten zien welke krachten er allemaal meespelen in deze klucht.

De ontsluiting van Westerwatering was in 1984 – bij de definitieve goedkeuring voor de bouw – als volgt gedacht:

• Aan de zuidkant via de Albert Heijnweg (heette toen nog anders)
• Aan de noordkant via een weg buitenom of binnendoor Westerkoog

De weg buitenom wordt aangesloten op de nog aan te leggen Hemautotunnel. Deze was gepland ten westen van de Hemtreintunnel.

Toen de eerste bewoners in Westerwatering kwamen te wonen kregen ze van de gemeente een informatieblad:

“Westerwatering wijk in wording” (uitgave augustus 1986). Hierin staat allerlei nuttige informatie over de wijk in wording. Belangrijkste is het gedeelte “wegen naar Westerwatering”. De letterlijke tekst staat hieronder compleet weergegeven:

De ongeveer achtduizend mensen die straks in de wijk wonen, moeten de buurt in- en uit kunnen. Daarvoor is een goede ontsluiting nodig.

Dat gebeurt via de omgelegde Guisweg en de Schiethavenweg. Deze wegen worden door de Houtveldweg met elkaar verbonden. Voor een ontsluiting via de Guisweg was bij de bouw van Westerkoog al rekening gehouden. Midden in Westerkoog is een strook onbebouwd gebleven ten behoeve van de weg van Westerwatering naar de Guisweg. Die weg zou uitkomen op het kruispunt bij het tankstation. Dit plan stuitte op verzet bij de Westerkogers. Daarom werd afgezien van een weg door

Westerkoog. Als alternatief werd gekozen voor de weg buitenom: een aansluiting op de omgelegde Guisweg nu achterWesterkoog langs. Ongeveer zeshonderd meter voor de kruising sluit de nieuwe weg er op aan. Toch is het niet zeker of deze weg „buitenom‟ er ook komt. Tegen de aanleg van deze weg is beroep ingesteld bij de Raad van State. Mocht de Raad van State de aanleg van deze weg verbieden, dan is er een reële kans dat de ontsluiting van Westerwatering plaats vindt via het al bestaande tracé in Westerkoog.

Indertijd is er ook sprake geweest van een doortrekking van de Vincent van Goghweg naar Westerwatering. Financiële redenen, maar ook de bouw van het viaduct voor de Hoornselijn hebben de aanleg van een dergelijke ontsluiting geblokkeerd.

Tijdens de inspraakrondes voor het verlenen van de bouwvergunning voor de Busbrug is door de bewonersvereniging ook voor een beperkte openstelling (langzaam verkeer en openbaar vervoer) gepleit. Op deze manier kon de gemeente de plannen voor de spoorwegovergang niet in de ijskast zetten, immers een volwaardige 2e ontsluiting is de Busbrug niet. Door toenmalig wethouder Horselenberg werd aangegeven dat als gevolg van bestemmingsplanrichtlijnen de brug voor ten minste 10 jaar alleen voor openbaar vervoer zou zijn open gesteld, ongeacht welke actie er ook zou worden ontketend.

De praktijk is dat ook na de 10 jaar het een hele klus is om deze status te veranderen!

Het voortdurende uitstel van de definitieve oplossing van de ontsluitingsproblematiek is aanleiding geweest om tegen een aantal bouwplannen bezwaar aan te tekenen. Als argument werd dan voortdurend gebruikt de toename van het verkeer op de Houtveldweg. Zo is er o.a. bezwaar aangetekend tegen de bouw van fase 3.01, fase 3.02, fase 5.01, fase 5.02, bejaardenhuisvesting, fase 4.02, kantoren Ebbehout en recentelijk tegen de bouwplannen Houtwerf West en Murano.

Onderstaand een overzicht van mijlpalen in de ontsluiting van Westerwatering en Houtwerf.

U komt zowel de namen bewoners-, kopers- en belangenvereniging tegen. Dit heeft te maken met het feit dat er tot begin van de 90’er jaren zowel een bewoners- en een kopersvereniging actief waren in Westerwatering. Rond 1991 zijn deze samen gegaan in de belangenvereniging Westerwatering en Houtwerf.

U komt verder de naam “Busbrug” tegen als benaming van een brug die eigenlijk “de Binding” heet, maar onder die naam weinig bekendheid geniet.